Znalezione na stronach http://www.ombudsman.gov.pl B.G.
Informacja roczna RPO za rok 2000: http://www.ombudsman.gov.pl/aktualnosci/infroczna/88.htm
Wystąpienie
Do Wiceprezesa Rady Ministrów - Ministra Pracy i Polityki
Społecznej (RPO/351353/2000/III) z 11 października 2000 r. - w sprawie
zwrotu przez ZUS nadpłaconych składek na ubezpieczenie społeczne.
Zgodnie z § 8 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 18.XII.1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe Zakład Ubezpieczeń Społecznych dokonuje zwrotu nadpłaconych składek w terminie 30 dni od stwierdzenia przekroczenia. ZUS wyjaśnia jednak, że z uwagi na wdrażanie systemu informatycznego, w oparciu o który dokonywane byłyby ustalenia osiągnięcia górnej podstawy wymiaru składek, w okresie przejściowym ustaleń takich dokonuje się na wniosek płatnika składek lub ubezpieczonego.
Rzecznik zwraca uwagę, że zgodnie z art. 19 ust. 6 ustawy z dnia 13.X.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych to Zakład Ubezpieczeń Społecznych powinien dokonywać na bieżąco sprawdzania wysokości rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. W świetle art. 83 ust. 1 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych, w każdym przypadku stwierdzenia nadpłaty ZUS wydaje decyzje z urzędu. Decyzja powinna być wydana nie później niż w ciągu 30 dni od dnia wpływu ostatniego z dokumentów pozwalających na stwierdzenie nadpłaty.
Jeżeli zatem w okresie przejściowym - do czasu osiągnięcia pełnej sprawności przez system informatyczny - nie jest możliwe przestrzeganie określonych w ustawie zasad zwrotu nadpłaconych składek, to - zdaniem Rzecznika - należy dokonać zmian odpowiednich przepisów. Nie można bowiem tolerować sytuacji, w której przejściowe kłopoty z wdrażaniem systemu informatycznego stanowią uzasadnienie do nieprzestrzegania przez organy rentowe zasad zwrotu nadpłaconych składek, wynikających z przepisów ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych.
Reakcja na wystąpienie
RPO/344039/2000/III z 21 sierpnia 2000 r. (Informacja 8/2000, str. 16)
- w sprawie likwidacji kas w oddziałach ZUS.
Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (8.IX.2000 r.) napisał, że zgodnie z art. 47 ust. 5 i 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych transfer informacji zawartych w dokumentach płatniczych i wpłat składek musi odbywać się za pośrednictwem międzybankowego systemu rozliczeń elektronicznych. ZUS prowadząc kasy w swych oddziałach musiałby sprostać tym wymogom, co nie jest możliwe, bowiem nie ma dostępu do tego systemu.
W konsekwencji, w ocenie Prezesa ZUS, przyjmowanie wpłat składek bezpośrednio przez jednostki terenowe Zakładu doprowadziłoby do wydłużenia czasu dokonywania rozliczeń przez Zakład z kasami chorych i OFE oraz zwiększyłoby koszty funkcjonowania Zakładu. W efekcie zwiększyłyby się również koszty ponoszone przez płatników.
==============================